نظام ایلی، ماهیت و مختصات عمده جامعه عشایری ایران

درباره ماهیت، مختصات و چارچوب امپراطوری هخامنشیان

تأسیس امپراتوری هخامنشیان به رهبری کوروش و استقرار و تداوم آن، در واقع، انتقال امپراتوری از بین‌النهرین به ایران و تحلیل امپراتوری‌های آشور، بابل و مصر در یک امپراتوری گسترده به رهبری پارسیان بود؛ این امپراتوری در ماهیت خود، از چارچوبی با ویژگی‌ها و مختصات زیر برخوردار بود: داشتن قلمرویی پهناور با جمعیت بسیار و متشکل از اقوام و ملل گوناگون، تسلط و چیرگی قوم/تیره فرمانروایی پارسی بر مردم زیردست ...

چشم انداز جامعه عشایری ایران در افق 20 ساله آتی

مطالعۀ دست‌بافته‌های ایلی و عشایری ایران با رویکرد بوم‌شناسی فرهنگی، با تأکید بر گلیم‌های عشایر بختیاری، قشقایی، شاهسون و کُرمانج

از گذار درک و شناخت فعالیت‌های انسان در زیست‌بومش می‌توان به شناخت پدیده‌های بومی رسید. از این رهگذر مصداق‌‌ها و نمونه‌های مادی فرهنگ از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این مصداق‌ها بازتاب‌دهنده اندیشه‌ها، آمال و تخیلات از طریق عینیت‌بخشی است و پندارهای غیرمادی را به شیوه‌های مادی و در قالب آثاری عمدتاً از جنس هنر به‌‌ظهور می‌‌‌‌‌‌رساند. بر این پایه، دست‌‌‌‌‌‌‌بافته‌‌های ایلی و عشایری ایران و به‌طو...

درهم تنیدگی خانه / قلمرو و فضای درون/ برون در جامعه ایلی ایران ( مطالعه موردی ایل کاکاوند)

این پژوهش به دنبال فهم جایگاه «خانه و قلمرو» در ایل کاکاوند است. رویکرد نظری این پژوهش مبتنی بر آراء گاستون باشلار در باب «خانه» است. روش پژوهش مردم‌نگاری و فنون گردآوری داده مصاحبه‌ عمیق و مشاهده مشارکتی است. داده‌ها بر اساس مراحل سه گانه تحلیل،تفسیروگزارش‌نویسی تجزیه وتحلیل شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که 1. سیاه‌چادُر سرپناه، محل گردهم‌آیی خانوادگی، طایفه و ایل است به نحوی که می‌توان ...

بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار

کوچ‌نشینان در طول سه هزار سال گذشته همواره نقش فعالی در امور سیاسی و پاسداری از مرزهای ایران به عهده داشته‌اند. جامعه عشایری ایران در طی همجواری خود با جوامع روستایی و شهری دارای انواع تعاملات مسالمت‌آمیز و گاه خشونت‌آمیز بوده است. سران ایل‌های جامعه عشایری در برانداختن و تشکیل حکومت-های پیشامدرن در ایران نقش مؤثری داشته‌اند، تا آنجا که برخی محققان جامعه عشایری و نظام ایلی را یکی از موانع شکل‌گ...

بازتاب نمودهای فرهنگی در نظام ساختاری و نقوش پوشاک مردان جامعه عشایری

پوشاک با توجه به جنبه حفاظتی‌اش یکی از اساسی‌ترین نیاز‌های بشر محسوب می‌گردد، اما علی رغم این هدف مشترک در میان جوامع گوناگون راهکار‌های مشترک در شکل‌دهی به آن صورت نگرفته است و نمی‌توان دو جامعه‌ای را یافت که از این منظر نظام مشابهی را پیروی نمایند. در این میان پوشاک عشایری به‌عنوان نمونه‌ای از هنر قومی، دارای نظام ساختاری و نقوش منحصر به فردی است که پایداری خود را بعد از گذر سالیان متمادی حفظ...